Widok Destylarki pracującej w technologii KLINOTECH CR wykonany w programie do modelowania 3D
W najprostszym zastosowaniu w miejsce wybranych frakcji stosuje się frakcje zmieszane. Frakcje zmieszane paliw syntetycznych wytwarzano w destylarkach także z innych odpadowych substancji węglowodorowych takich jak :
W poniższej tabeli zestawiono parametry paliwowe dostępnych na rynku paliw normowych (kolumny (1), (2) i (3)) tabeli z parametrami paliwowymi syntetycznych paliw uzyskanych z odpadowych substancji węglowodorowych (kolumny (4), (5), (6) i (7)) tabeli. Analiza parametrów zawartych w tabeli ukazuje dużą zbieżność podstawowych właściwości paliwowych paliw normowych i paliw syntetycznych otrzymanych z różnych grup rodzajowych odpadów.
TABELA PARAMETRÓW OLEJÓW SYNTETYCZNYCH NA TLE PARAMETRÓW OLEJÓW NORMOWYCH
Wyszczególnienie |
Normowy olejopałowy„ekoterm”(1) |
Normowy olejopałowy„ekoglin”(2) |
Normowy olej (3)napędowylekki DP |
Olej z prze-pracowanycholej. samoch.(4) |
Olej z olejupopirolityczn.opon samoch.(5) |
Olej z tworzywsztucznychpoliolefin.(6) |
Olej zbiogliceryny„glicer”(7) |
Gęstość przy 20°C g/ml, nw |
0,880 |
0,870 |
0,810 – 0,870 |
0,812 – 0,840 |
0,830 |
0,785 – 0,850 |
0,8744 |
Barwa |
|
|
|
brązowa |
ciemnobrązowa |
żółta, 1,0 – 2,0 |
ciemnobrązowa |
Przezroczystość |
klarowny |
klarowany |
klarowny |
klarowny |
klarowny |
|
|
50% dest. do st.
|
--- |
--- |
290 |
--- |
230 |
pocz. 46 -54
|
pocz. 72
|
do 250
|
65 |
--- |
--- |
45 |
61 |
|
19 |
do 350
|
80 |
85 |
90 |
87 |
95 |
74 -89 |
76 |
Temperatura krzepnięcia, nw |
0 lato, -20 zima |
-5 lato, -15 zima |
0 |
-30 |
-13 |
+3 --- -18 |
+6 temp. płyn. |
Zanieczyszcz. mechan w %.,nw |
0,05 |
0,05 |
brak |
brak |
brak |
0,005 |
|
Zawartość wody w %, nw |
0,1 |
0,1 |
brak |
440 ppm |
560 ppm |
438 ppm |
|
Zawartość siarki w %, nw |
0,3 |
0,3 |
0,3 |
0,289 |
0,283 |
0,007 |
39 ppm |
Pozostałość po koksow. %, nw |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,06 |
--- |
brak |
|
Pozostałość po spopiel. %, nw |
0,1 |
--- |
0,01 |
0,006 |
--- |
brak |
|
Odczyn wyciągu wodnego |
obojętny |
obojętny |
obojętny |
--- |
--- |
--- |
|
Wartość opałowa kJ/kg |
41 500 |
41 500 |
42 300 |
42 300 |
42 500 |
42 900 |
40 600 |
Indeks cetanowy, nm |
nie normuje się |
nie normuje się |
45 |
56,2 |
42,5 |
46 |
|
Lepkość kinemat. w 20
|
4,0 – 8,0 |
4,0 – 8,0 |
--- |
7,90 |
2,36 |
1,37 – 4,80 |
|
Lepkość kinemat. w 40
|
--- |
--- |
1,7 – 4,7 |
4,53 |
--- |
1,45 – 2,49 |
6,29 |
Temperatura zapłonu w
|
56 |
50 |
45 |
60 |
20 |
0 - 20 |
32 |
Temp.zamarzania filtra w
|
nie normuje się |
nie normuje się |
-12 |
-9 |
-10 |
0 --- -14 |
-19 |
Widok przykładowych próbek ośmiu frakcji produktu pracy destylarki; oznaczenia:
Proces termokatalitycznej transformacji złożonych polimerów węglowodorowych w węglowodory proste przebiega płynnie, a parametry fizyko-chemiczne uzyskanego produktu zależne są od sposobu prowadzenia procesu: wysokości temperatury, szybkości jej narastania, proporcji wagowych pomiędzy masą katalizatora i masą surowca, itd.
Dzięki oryginalnej konstrukcji destylarek można z nich otrzymywać programowaną liczbę frakcji. Poniżej przykładowe osiem frakcji syntetycznego paliwa uzyskanego z odpadowych tworzyw sztucznych poliolefinowych.
Technologie transformacji odpadów z tworzyw sztucznych poliolefinowych na olej opałowy została opracowana w celu ekologicznego i bezpiecznego zagospodarowania tej grupy odpadów komunalnych i poprodukcyjnych. Surowcami do procesu transformacji są np. zniszczone folie rolnicze, które utraciły już wytrzymałość mechaniczną pod wpływem degradacji następującej pod wpływem ultrafioletowego promieniowania słonecznego, zużyte opakowania, pojemniki, kanistry, pudełka, itp. Dobrym surowcem do procesu transformacji są inne poliolefinowe surowce wtórne, które nie nadają się do recyklingu, tj. bezpośrednio przeformowania z powodu nieodwracalnych zmian, jakie w nich zaszły oraz z powodu trudności ich rozselekcjonowania na poszczególne asortymenty (np. polietylen dużej i małej gęstości, polipropylen ataktyczny i izotaktyczny, polistyren, metakrylan metylu i polimetakrylan metylu).
Technologia wytwarzania syntetycznego oleju opałowego jest procesem termicznym prowadzonym w temperaturach 400 oC. W tej temperaturze dochodzi do termicznej depolimeryzacji długich łańcuchów polimerowych PE (polietylenu) i PP (polipropylenu). W ciele stałym łańcuchy te zawierają od 20 000 do 30 000 monomerów – CH2 - , natomiast po procesie depolimeryzacji otrzymuje się wiele łańcuchów polimerowych krótszych zawierających od kliku monomerów ,czysty gaz pirolityczny (metan, etan, propan i ich pochodne) do kilkunastu monomerów w łańcuchu (benzyna syntetyczna, olej syntetyczny) aż do kilkudziesięciu (parafina miękka, parafina stała).
W tej technologii powstaje wagowo:
Otrzymany produkt można zaliczyć do grupy ekologicznych olejów opałowych i/lub napędowych. Podobnie jak surowiec wejściowy, nie zawiera on bowiem ani siarki, ani chloru. Tak więc również i w spalinach oleju nie są obecne związki tych pierwiastków. Skład pierwiastkowy syntezowego ekologicznego oleju opałowego jest w przybliżeniu następujący:
- węgiel C : 86%,
- wodór H : 14%.
Gazowe produkty spalania oleju opałowego zawierają substancje organiczne tworzące różne gazowe frakcje:
- zawartość frakcji alifatycznej 63,1%
- zawartość frakcji aromatycznej 25,6%
- zawartość frakcji polarnej 11,3%
Procesowi termokatalitycznej transformacji do postaci oleju opałowego podlegają nie tylko tworzywa sztuczne poliolefinowe, lecz także przepracowane oleje silnikowe i zawiesiny uzyskane w procesie pirolizy zużytych opon samochodowych. W każdym z tych przypadków wyniki badań otrzymanych olejów, wykonane w laboratoriach były następujące :
Wyszczególnienie |
Poliolefiny |
Zużyte opony |
Przepracowany olej silnikowy |
Gęstość przy 20°C g/ml |
0,785 |
0,830 |
0,812 |
Barwa |
żółta |
c-brązowa |
Brązowa |
Przezroczystość |
klarowny |
klarowany |
Klarowny |
50% dest. do st. C |
186 |
230 |
|
do 250°C dest. % |
73 |
61 |
45 |
do 350°C dest. % |
|
95 |
87 |
Temperatura krzepnięcia |
-18 |
-13 |
-12 |
Zawar. zanieczyszcz. mechan. |
0,005% |
- |
- |
Zawartość wody w ppm |
438 |
560 |
440 |
Zawartość siarki w % |
0,007 |
0,283 |
0,289 |
Wartość opałowa kJ/kg |
42 900 |
42 500 |
42 300 |
Temperatura z. filtra w st. C |
-14 |
-10 |
-9 |
Indeks cetanowy |
46,0 |
42,5 |
56,2 |
Lepkość w 20°C w cst. |
1,37 |
2,36 |
2,65 |
Temperatura zapłonu M.P. w st. C |
20 |
20 |
20 |
Wiele grup rodzajowych odpadów przemysłowych i znaczna część odpadów komunalnych to odpady organiczne - zbudowane głównie z węglowodorów. Dla każdej grupy rodzajowej odpadów organicznych można też wyznaczyć wartość opałową. O wartości opałowej tych odpadów decyduje zawartość węgla organicznego, wodoru i tlenu w strukturach substancji organicznych (Tabela 1).
Odpadowe substancje organiczne nie są jednak paliwami ani w sensie energetycznym, ani w sensie ekologicznym. Poddane jednak procesom termokatalitycznej transformacji, czyli suchej destylacji, przekształcają się na drodze depolimeryzacji do prostszych związków chemicznych o postaci stałych, ciekłych lub/i gazowych paliw ekologicznych. W szczególności dotyczy to odpadowych tworzyw sztucznych poliolefinowych (polietylen, polipropylen) transformujących się do paliw ciekłych benzynowych lub/i oleju opałowego lub napędowego. Oba rodzaje paliw można wykorzystać do produkcji energii elektrycznej w agregatach prądotwórczych.
Tabela 1
Nazwa |
Skład pierwiastkowy (% wag.) |
Wartość opałowa |
|||
|
C |
H |
O |
Inne |
MJ/kg |
Węgiel |
80 - 85 |
4 – 6 |
- |
15 - 20 |
28 |
Opony samochodowe |
75 |
6 |
- |
19 |
30 - 33 |
Frakcja organiczna odpadów komunalnych |
54 |
6 |
38 |
2 |
1,4 - 3,5 |
Polietylen PE |
85,6 |
14,4 |
- |
- |
43 |
Polipropylen PP |
85,6 |
14,4 |
- |
- |
44 |
Polistyren PS |
92,3 |
7,7 |
- |
- |
40 |
PET |
74,9 |
5,0 |
20 |
0,1 |
31 |
PCV |
38,4 |
4,8 |
- |
56,8 |
18 |
Poliacetylen |
92,3 |
7,7 |
- |
- |
45 |
Drewno |
50,0 |
6,0 |
44,0 |
- |
18 |
Jak widać z przedstawionych powyżej danych największą grupę wytwarzanych tworzyw stanowią Polietylen i Polipropylen. Natomiast produkty wytwarzane z Polipropylenu i Polietylenu to głównie jednorazowe opakowania do żywności, torby na zakupy, owijaki do słodyczy itp. a więc te produkty, których cykl życia jest stosunkowo krótki w związku z czym bardzo szybko stają się odpadem. Jeśli odpady tworzyw sztucznych nie zostaną odpowiednio zagospodarowane, mogą trafić – przypadkowo lub nie – jako śmieć do środowiska i dalej do rzek, mórz i oceanów, niekorzystnie wpływając na przyrodę, rybołówstwo i turystykę.
Dzięki swoim niezwykłym właściwościom tworzywa sztuczne są niezbędne w wielu zastosowaniach i często to co niemożliwe czynią możliwym. Jednak, aby można było w pełni wykorzystać wszystkie możliwości, jakie oferują tworzywa sztuczne, po zakończeniu cyklu życia wyrobów należy odpowiednio zarządzać odpadami tworzyw sztucznych. Tworzywa sztuczne są po prostu zbyt cenne, by się marnowały i aby je wyrzucać. Żadne śmieci i pod żadnym pozorem, nie powinny trafiać do środowiska.
Tworzywa sztuczne to duża rodzina materiałów pochodzenia organicznego, które przyczyniają się do racjonalnego i zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych. Tworzywa produkuje się z surowców takich jak celuloza, węgiel, gaz ziemny, sól i oczywiście ropa naftowa. Do produkcji wszystkich tworzyw sztucznych zużywa się od 4 do 6% produkcji ropy naftowej.
Tworzywa są mistrzami ochrony żywności i innych towarów, zapobiegając stratom i zniszczeniom. Dzięki swoim unikatowym właściwościom tworzywa są wykorzystywane w bardzo wielu zastosowaniach: opakowaniach, budownictwie, motoryzacji i przemyśle lotniczym, przemyśle E&E, rolnictwie, sporcie i wypoczynku, wyrobach medycznych.
W 2020 roku zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne w Europie wyniosło przeszło 49 mln ton, przy czym blisko połowa bo aż 23 mln ton to Polietylen (PE) i Polipropylen (PP).